عطار نيشابوري شاعر و عارف ايراني/see all books

عطار نيشابوري، يکي از شعرا و عرفاي نام آور ايران در اواخر قرن ششم و اوايل قرن هفتم هجري قمري ميباشد.از دوران کودکي و نوجواني اش اطلاعاتي در دست نيست!!! گفته ميشود عطار پس از مرگ پدرش کار او را ادامه ميدهد و به شغل عطاري مشغول ميشود و همزمان نيز به طبابت مشغول بوده و روزگار را سپري ميکرد تا اينکه طي اتفاقي انقلاب روحي در او به وجود آمد و تصميم به تغيير مسير زندگي اش براي هميشه گرفت، يکي از داستان هايي که نقل ميشود عطار را تحت تاثير قرار داده در زير آمده است:

روزي عطار در دکان خود مشغول به معامله بود که درويشي به آنجا رسيد و چند بار با گفتن جمله چيزي براي خدا بدهيد از عطار کمک خواست ولي او به درويش چيزي نداد. درويش به او گفت: اي خواجه تو چگونه مي خواهي از دنيا بروي؟ عطار گفت: همانگونه که تو از دنيا مي روي. درويش گفت: تو مانند من مي تواني بميري؟ عطار گفت: بله، درويش کاسه چوبي خود را زير سر نهاد و با گفتن کلمه الله از دنيا رفت. عطار که شاهد اين صحنه بود شديداً تحت تاثير قرار گرفت و از دکان خارج شد و راه زندگي خود را براي هميشه تغيير داد.”

او، يکي از شاعران و نام آوران تاريخ ادبيات ايران است. از ويژگي هاي آثار عطار ميتوان به سادگي بيانش براي بيان مقاصد عرفاني اشاره کرد که اين گفتار ساده خواننده و شنونده را به راحتي نسبت به خود جلب ميکند از همين رو او الگوي عرفاي نامي بعد از خود همچون مولوي و جامي قرار گرفته است، چنانکه مولوي در مدح عطار گفته است :

عطار روح بود و سنايي دو چشم او ما از پي سنايي و عطار آمديم

آثارعطار  نيز به دو دسته منظوم و منثور تقسيم مي شود که آثار منظوم او عبارت است از: 1- ديوان اشعار که شامل غزليات و قصايد و رباعيات است. 2- مثنويات او که عبارت است از: الهي نامه، اسرار نامه، مصيبت نامه، وصلت نامه، بلبل نامه، بي سر نامه، منطق الطير، جواهر الذات، حيدر نامه، مختار نامه، خسرو نامه، اشتر نامه و مظهر العجايب. از ميان مثنويهاي وي بهترين و شيواترينش  که به نام تاج مثنويهاي او به شمار مي آيد، منطق الطير ، است که  يکي از شاهکارهاي زبان فارسي است.

گليچيني از اشعار عطار:

اي دل اگر عاشقي در پي دلدار باش

بر در دل روز و شب منتظر يار باش

دلبر تو دايماً بر در دل حاضر است

رو در دل برگشاي حاضر و بيدار باش

ديده ي جان روي او تا بنبيند عيان

در طلب روي او روي به ديوار باش

ناحيت دل گرفت لشگر غوغاي نفس

پس تو اگر عاشقي عاشق هشيار باش

نيست کس آگه که يار کي بنمايد جمال

ليک تو باري به نقد ساخته ي کار باش

در ره او هرچه هست تا دل و جان نفقه کن

تو به يکي زنده‌اي از همه بيزار باش

گر دل و جان تو را در بقا آرزوست

دم مزن و در فنا همدم عطار باش